angielski |
łaciński |
Grupa |
Okres |
Liczba atomowa |
Liczba masowa |
Stan skupienia |
Konfiguracja elektronowa |
Calcium |
Calcium |
IIA |
4 |
20 |
40.078 |
ciało stałe |
1s22s22p64s2 |
Liczba elektronów: | 20 |
Liczba neutronów: | 20 |
Liczba protonów: | 20 |
Elektroujemność (Allred-Rochow, Pauling): | 1.04, 1.00 |
Stopień utlenienia: | +2 |
Przewodność elektryczna: | 285.7*105 1/(*m) |
Gęstość (293 K): | 1.55 g/cm3 |
Temperatura topnienia: | 839 °C 1112 K |
Temperatura wrzenia: | 1484 °C 1757 K |
Ciepło parowania: | 153.6 kJ/mol |
Przewodność cieplna: | 195 W/(m*K) |
Wapń jest miękkim metalem o jasnoszarej barwie. Sole wapnia powodują twardość wody, utrudniającą pienienie się w niej mydła. Jest to pierwiastek dość szeroko rozpowszechniony w litosferze.
Wapń jest średnio aktywny chemicznie (aktywniejszym jednak niż magnez). Na powietrzu w temperaturze pokojowej pokrywa się dość szybko warstewką tlenku. Metal ten ulega działaniu wody i alkoholi w podwyższonej temperaturze. Jest on silnym reduktorem - wykazuje duże powinowactwo do tlenu. Z azotem tworzy azotek Ca3N2. Reaguje energicznie z fluorowcami tworząc odpowiednie halogenki. Wapń ulega na zimno działaniu rozcieńczonych kwasów gwałtownie z nimi reagując. Reaguje gwałtownie w podwyższonej temperaturze z wodorem tworząc wodorek CaH2.
Wapń używany jest w metalurgii tytanu, cyrkonu, chromu i uranu do wydzielania metali z ich tlenków. Wchodzi także w skład ołowianych stopów łożyskowych. Wapnia używa się także jako czynnika odtleniającego przy odlewach niklowych i miedzianych oraz do oczyszczania gazów szlachetnych od domieszek innych gazów.
Wapń występuje w naturze wyłącznie w postaci związków. Dwa najważniejsze jego związki to: węglan wapnia CaCO3 i siarczan wapnia (gips) CaSO4*2H2O. Zajmuje pod względem rozpowszechnienia w skorupie ziemskiej 5 miejsce (4.66% wagowego).Tysiąc kilogramów wody morskiej zawiera 408 gramów Ca. Zawartość tego pierwiastka w organizmie człowieka wynosi 1.38% wagowego.
Odkryty przez: Humphrey Davy
Miejsce odkrycia: Anglia
Rok odkrycia: 1808
Pochodzenia nazwy: Od łacińskiego słowa "calx" ("calcis") oznaczającego wapno.
Wapń otrzymano w 1808 roku na drodze elektrolitycznej, poddając elektrolizie chlorek wapnia z użyciem katody rtęciowej.
|